स्म्रीती इराणी ही एक प्रमुख भारतीय राजकारणिक आणि महाराष्ट्र स्त्री आणि बाल विकास मंत्री आहे. तिने काही वेळा कडक वक्तव्ये देण्यामुळे तिचं चरित्र एक साकारात्मक अंशसह चरित्रिस्तंभाने प्रदर्शित केलं आहे. तिने महिलांसाठी पेड मेनस्ट्रुअल लीव (स्वतंत्र मासिक अवकाश) विचारावर असहमती व्यक्त केली आहे, परंतु तिचं आघाडीकारी विचार महत्त्वाचं आहे.
तिचं खुलंच अभिप्रेत विचार म्हणजेच, “मी स्त्रीस्वरूप जाणते की पीरियड्स आणि मेंस्ट्रुएशन सायकल अशीच समस्या नाहीत. पीरियड्स संदर्भात कामाच्या स्थळावर लीव मिळवणे महिलांच्या खिल्लीत भेदभाव कारण होऊ शकतं. काही लोक ज्या स्वतंत्रपंथात असतात, त्यांच्या दृष्टिकोणातून हे विचार अन्यथा राहू नये. आपल्या समाजात स्त्रीला समान अवसर मिळवून जाऊन हे विचार उच्चारलंय.”
तिचं विचार महत्त्वाचं आहे, कारण मासिकपाळी ही स्त्रींच्या जीवनातील स्वाभाविक घटना आहे. ती विशेष अवकाशांसाठी आवश्यक नसलेली पाहिजे, परंतु त्या चांगलं व्यवस्थापन करण्यात स्त्रींचं साहस आणि स्वतंत्रतेचं महत्त्वपूर्ण आहे. तिचं वाद अनुसरून, मासिकपाळीसाठी विशेष धोरण साठवण्याचं असलेलं मुद्दं अत्यंत महत्त्वपूर्ण आहे.
तिने एक इतर विचार उच्चारलंय, “पैसे देण्यात विरोध करताना, ती त्या जणांना मासिकपाळी सोडवण्यात नकारात्मक पूर्वाग्रहांकिंवा स्टीरियोटायपेसह आणि आपल्या अंदरून तिच्या भावनांच्या साथाने विरोध करू शकते हे ती चेतावनी दिली.” तिचं आशय खूपच महत्त्वाचं आहे, कारण मासिकपाळीसाठी विशेष धोरण साठवण्याचं असलेलं मुद्दं अत्यंत महत्त्वपूर्ण आहे. महिलांसाठी स्वतंत्रतेचं अभ्यास करण्यात तिने सक्रियपणे काम केलं आहे.
स्वास्थ्य आणि परिवार कल्याण मंत्रालयाने या क्षेत्रात काम करणाऱ्या संस्थांसह सहकार्य केलं आहे. उच्चारांतर सचिव स्मिता पंजाबीने म्हटलं, “महिलांसाठी मासिकपाळी स्वच्छता धोरणांचं सुधारित अवस्थेचं परिप्रेक्ष्य स्वास्थ्य सेवेत वृद्धी आणणारं आणि त्यांच्या जीवनात स्वतंत्रतेचं अभ्यास वाढवणारं आहे.” त्याचं मत खूप महत्त्वाचं आहे, कारण स्वस्थ आणि स्वतंत्र जीवन अर्जित करण्यासाठी सारांशिक संबंधित सुधारणांचं अनिवार्य आहे. एक स्वतंत्र जीवन असलेली महिला समाजात सुरक्षितपणे आणि आत्मनिर्भरपणे महसूस करते.
मासिकपाळीसाठी विशेष धोरण साठवण्याचं मुद्दं आहे, परंतु यात्रेला सारांशिक स्वास्थ्य सुरक्षितपणे वाढविण्यासाठी स्वतंत्रतेचं अभ्यास आणि सारांशिक स्वास्थ्य माध्यमे बनवावंती संसाधने आणखी आवडजरूरतेचं आहे. विशेष उल्लेख करण्यात येतंय की, कोंकणातील उत्तर कोकण जिल्ह्यात त्याचं विशेष कार्यक्रम असलंय. या क्षेत्रात माहिती असलेल्या कोणत्याही महिलेनं स्वास्थ्य सेवांसाठी सुरक्षितपणे व कार्यक्षमतेने काम करता येतंय.
अशाच सर्व उपायांचं संबंध म्हणजेच, एक स्वस्थ आणि स्वतंत्र जीवन अर्जित करण्यासाठी सारांशिक संबंधित सुधारणांचं अनिवार्य आहे. तसेच, त्यातील सर्व आधारभूत विचारांचं सामील होणं आवडजरूरतेचं आहे, असं हा एक महत्वपूर्ण विचार आहे. स्म्रीती इराणींच्या वक्तव्यांमुळे मासिकपाळीसाठी विशेष धोरण साठवण्याचं मुद्दं महत्त्वाचं आहे. या सुधारणांचं अनुसरण करण्यात येताना, समाजात स्त्रींसाठी समान अधिकार आणि स्वतंत्रता साध्याचं मार्ग विकसावंता.
